8 interesujących faktów ze świata druku
W dzisiejszych czasach poligrafia jest jednym z najważniejszych sposobów, w jakie przekazujemy informacje na papierze. Dzięki drukarstwu możemy łatwo uzyskać dostęp do książek, magazynów, gazet i innych publikacji. Poligrafia to dziedzina, która kryje w sobie wiele interesujących faktów. Poznaj fakty i ciekawostki poligraficzne, które mogą Cię zaskoczyć.
1. Czy Gutenberg na pewno wynalazł prasę drukarską?
Książki historyczne od dawna podają, że Johannes Gutenberg był wynalazcą prasy drukarskiej i zaczął drukować prawie 500 lat temu. Jednak ostatnie odkrycia pokazały, że możemy przypisywać zasługi niewłaściwej osobie. Istnieją dowody na to, że pierwsza ruchoma prasa drukarska powstała w Chinach, prawie 200 lat wcześniej… Jednak wynalazek Gutenberga niewątpliwie był przełomem w historii. Wykorzystanie technologii druku typograficznego, w którym poszczególne litery umieszcza się na podkładce, a następnie pokrywa tuszem i odbija na papierze, oficjalnie uznano za dzieło Gutenberga i nic raczej tego nie zmieni. Chociaż Chińczycy korzystali z druku wcześniej niż Gutenberg, to jednak jego wynalazek przyczynił się do znacznej popularyzacji druku w Europie i rewolucji w przemyśle księgarskim.
Fragment Biblii Gutenberga. Całość znajdziesz tutaj.
2. Recykling na masową skalę
Recykling papieru ma wiele korzyści dla środowiska. Po pierwsze, pozwala on zmniejszyć zużycie drewna i w ten sposób chroni lasy. Po drugie, ponowne wykorzystanie papieru pomaga zmniejszyć ilość odpadów, które trafiają na wysypiska. Co najważniejsze jednak papier z recyklingu jest często bardziej ekonomiczny niż produkcja papieru z surowych materiałów. Na szczęście, przemysł papierniczy zdaje sobie sprawę z tych wszystkich zalet i odzyskuje papier na masową skalę. Dane z 2021 roku wskazują, że w Europie odzyskuje się około 72,4% papieru i tektury produkowanych w Unii Europejskiej ( raport przygotowany przez The European Paper Recycling Council). Ważny jest również fakt, że w ciągu ostatnich kilku lat europejski przemysł papierniczy wprowadził szereg innowacji technologicznych, które umożliwiły coraz lepsze wykorzystanie papieru z recyklingu i znaczne zwiększenie jego jakości. W Europie powstała również liczna infrastruktura recyklingowa, dzięki której papier i tektura mogą być szybko i skutecznie przetwarzane.
3. Poligrafia to ogromny biznes!
Czy wiesz, że globalny przemysł poligraficzny szacuje się na 898 miliardów dolarów! Szacuje się, że jest on 8 razy większy niż przemysł gier wideo i może rywalizować nawet z przemysłem samochodowym. Przewiduje się, że światowy przemysł poligraficzny będzie stale rósł, napędzany rozwojem opakowań i etykiet.
4. Najdroższy płyn na świecie
Mało kto zdaje sobie sprawę, ze czarny tusz do drukarek jest jednym z najdroższych płynów na świecie. Jego cena przewyższa nawet cenę ropy! Dlaczego tak się dzieje? Po pierwsze, produkcja tuszu wymaga zastosowania różnych składników chemicznych, takich jak pigmenty, żywice, oleje, rozpuszczalniki, a także woda i dodatki chemiczne. Składniki te są zazwyczaj droższe niż surowce wykorzystywane do produkcji ropy naftowej. Po drugie, produkcja tuszu wymaga precyzyjnych procesów technologicznych, które są skomplikowane i kosztowne, co również wpływa na cenę ostatecznego produktu. A po trzecie, rynek tuszu jest mniejszy niż rynek ropy naftowej, co oznacza, że koszty produkcji są wyższe ze względu na mniejszą skalę produkcji. Jak więc widać, wiele czynników wpływa na cenę tuszu, ale ogólnie rzecz biorąc, złożoność procesów produkcyjnych oraz koszty składników chemicznych i surowców są głównymi powodami, dla których tusz nosi miano najdroższego płynu na świecie.
5. Najmniejsza książka na świecie
Najmniejsza książka na świecie nosi tytuł „Teeny Ted from Turnip Town” (tłum. „Maleńki Ted z miasteczka rzepy”), a stworzyła ją kanadyjska firma nanotechnologiczną. Książka ta ma zaledwie 30 mikrometrów na 30 mikrometrów, a treść obejmuje 8 mikroskopijnych stron zapisanych na mikroskopowej płytce krzemowej. Publikacja jest tak mała, że aby móc ją przeczytać, potrzebne jest specjalne urządzenie mikroskopowe. „Teeny Ted from Turnip Town” wpisano do Księgi Rekordów Guinnessa jako najmniejsza książka na świecie.
Copyright: Robert Chaplin
6. Największa książka na świecie
Z drugiej strony mamy największą książkę na świecie. Jest to „Bhutan: A Visual Odyssey Across the Last Himalayan Kingdom” (tłum. „Bhutan: Wizualna odyseja przez ostatnie królestwo Himalajów”). Książkę tą wydano w 2012 roku przez wydawnictwo Kraken Opus i ma 1,5 metra wysokości na 2,1 metra szerokości i waży ponad 60 kilogramów. Publikacja ta składa się z 118 stron i zawiera setki fotografii przedstawiających krajobrazy, kulturę i ludzi Bhutanu oraz wiele innych elementów graficznych, takich jak mapy czy cytaty. Każdą stronę tej książki wykonano ręcznie i ma charakterystyczny wygląd, który nawiązuje do tradycyjnych wzorów i stylów Bhutanu.
Copyright: TORU YAMANAKA via Getty Images
7. Krótka historia drukarek domowych
Rzadko zastanawiamy się nad historią przedmiotów codziennego użytku. Jednak czasami warto spojrzeć w stercz i zobaczyć, jak doszło do powstania danego przedmiotu. Tutaj przyjrzymy się historii drukarek domowych. Oficjalnie można powiedzieć, że pierwsza drukarka na świecie została wyprodukowana przez amerykański koncern Hewlett-Packard, który nam znany jest po prostu jako HP. Drukarka ta powstała w 1988 roku i pochodziła z linii DeskJet. Drukarki laserowe pojawiły się na rynku rok później, a pierwsza drukarka do użytku domowego, która drukowała tylko w trybie monochromatycznym, została wyprodukowana przez HP w 1984 roku. Wersja drukująca w kolorze, jaką znamy dzisiaj, powstała 9 lat później, czyli w 1993 roku, a wyprodukowała ją firma QMS. Jak więc widać drukarka domowo to stosunkowo świeży wynalazek a jej historia jest raczej krótka.
Copyright: Muzeum Victoria
8. Czy wiesz, ze można drukować żywność?
Wraz z rozwojem druku 3D, zaczęto drukować również żywność. Możliwe jest drukowanie jedzenia w różnych kształtach i kolorach z wykorzystaniem specjalnych drukarek 3D i składników spożywczych. Technologia ta umożliwia drukowanie żywności w różnych kształtach i teksturach. Aby wydrukować żywność, wystarczy tylko mieć specjalne drukarki 3D oraz odpowiednie składniki. Żywność drukuje się, używając składników spożywczych w formie pasty lub proszku. Są one nanoszone na powierzchnię drukowania warstwa po warstwie, tworząc trójwymiarowy produkt końcowy. W niektórych przypadkach do produkcji żywności z drukarki 3D używane są również płyny, takie jak czekolada czy sosy.
Drukowanie żywności umożliwia nie tylko tworzenie interesujących kształtów, ale także pozwala na personalizację i dostosowanie żywności do indywidualnych potrzeb żywieniowych. Możliwe jest na przykład drukowanie żywności w odpowiednich porcjach, z dodatkiem określonych składników odżywczych lub eliminowanie alergenów. Wśród produktów, które można wydrukować za pomocą drukarek 3D, znajdują się między innymi cukierki, ciasteczka, krakersy, makarony, a nawet mięso. Choć drukowanie żywności to wciąż stosunkowo nowa technologia, już teraz wykorzystuje się ją w niektórych restauracjach i kuchniach eksperymentalnych. Jej zastosowania i możliwości w przyszłości wydają się być ogromne.